2022 rồi bạn còn dịch tiếng Anh theo những cách cổ điển nữa không

Tại sao cần dịch tiếng Anh

Dịch tiếng Anh có vai trò rất lớn

Quá trình hội nhập của Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là rào cản ngôn ngữ. Khi mà việc sử dụng ngoại ngữ, đặc biệt là vốn tiếng anh của người Việt vô cùng hạn chế. Rất ít người có thể nghe, nói được.

Bạn có thể bắt gặp tiếng anh ở mọi nơi không chỉ trong các tài liệu, sách báo hay tạp chí,… Những bộ phim hấp dẫn, những bài hát, trang web nổi tiếng thế giới đều sử dụng tiếng anh làm ngôn ngữ chính. Vậy muốn hòa nhập, học hỏi với thế giới bạn cần học tiếng anh. Kỹ năng nghe, nói, đọc, viết hay dịch tiếng anh là những điều bạn cần phải rèn luyện.

Rèn luyện kỹ năng dịch tiếng anh mở ra nhiều cơ hội mới

Thành thạo ngoại ngữ mở ra nhiều cơ hội việc làm cho bạn, đặc biệt đối với người có kỹ năng dịch tiếng anh tốt. Các công ty dịch thuật ra đời ngày càng nhiều đang tìm kiếm nguồn nhân lực trong lĩnh vực dịch tài liệu, đặc biệt là dịch phim tiếng anh, dịch tiếng anh kỹ thuật, dịch trang web, dịch thuật website. Tuy nhiên hiện nay vẫn còn thiếu hụt trầm trọng.

Bạn nên rèn luyện từng ngày để có thể trở thành biên dịch viên chuyên nghiệp với mức lương háp dẫn. Dịch tiếng anh cũng như dịch thuật các ngôn ngữ khác là công việc đòi hỏi sự kiên trì, cố gắng. Hãy trang bị cho mình kiến thức ngay từ bây giờ để có bản dịch Tiếng Anh chuẩn.

Những cách dịch tiếng Anh cổ điển mà mọi người thường dùng

• Dịch trong đầu?

Lần đầu học từ vựng Tiếng Việt, bạn học từ “con mèo” như thế nào? Một ví dụ điển hình là bố mẹ sẽ chỉ con mèo và nói “con mèo”,… Vì vậy, hình ảnh con mèo đi vào não bộ luôn, do đó các bạn không gặp khó khăn gì khi nghe, bắt kịp tốc độ nói.

Với Tiếng Anh, bạn học hoàn toàn khác. Khi mới bắt đầu học Tiếng Anh, bạn thường dịch từ câu Tiếng Anh sang Tiếng Việt mà không dùng hình ảnh. Ví dụ, từ “cat” thì chúng ta sẽ dịch là con mèo, mà không gợi nhớ đến hình ảnh con mèo. Như vậy, nội dung thông tin cần đi qua bộ lọc giải nghĩa Tiếng Việt, làm chậm quá trình tiếp nhận thông tin. Từ đó khiến các bạn nghe Tiếng Anh chậm hơn, không nghe kịp và bắt kịp được nội dung chính của bài. Nếu duy trì thói quen này lâu, việc nghe Tiếng Anh trở nên rất khó khăn, khó bắt kịp được tốc độ nghe của người bản xứ.

• Nối từ câu chữ

Sau khi dịch trong đầu và cố gắng nhỡ nghĩa của từng từ, chúng ta sẽ ghép các từ lại với nhau để tìm ra ý nghĩa của một câu hoàn chỉnh. Cách dịch tiếng Anh như vậy sẽ khiến ta tốn thời gian để hiểu ý nghĩa từng câu do phải tìm nghĩa của rất nhiều từ, gây khó khăn và chậm chạp trong việc giao tiếp. Cách dịch này còn khiến ta không thể hiểu rõ ý nghĩa của cả câu nói do trong tiếng Anh có rất nhiều từ ghép, thành ngữ mà ý nghĩa của những từ tạo nên nó bị thay đổi hoàn toàn. Ví dụ như thành ngữ “rain dogs and cats”, ý nghĩa của nó không hề liên quan đến những loài động vật mà nó chỉ những cơn mưa giông xối xả. Thật nguy hiểm với cách dịch từng chữ đúng không nào. 

• Sử dụng các phần mềm dịch thuật thông thường để dịch tiếng Anh

Cơ chế hoạt động của những phần mềm dịch thuật khá giống với cách dịch trong đầu và nối từng từ ngữ mà chúng ta thường dùng. Điều khác biệt ở đây là các phần mềm có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo cho thời gian dịch nhanh hơn và có thể dịch nhiều câu cùng lúc. Phương pháp này được đánh giá có ưu điểm nhanh, tiện lợi và giúp ích cho quá trình học tiếng Anh.

Nói đi cũng phải nói lại, bên cạnh ưu điểm mà phương pháp dịch tiếng Anh thông qua ứng dụng mang lại thì nó cũng có rất nhiều hạn chế. Cách này sẽ khiến chúng ta bị ỷ nại, lười tìm hiểu, suy nghĩ. Bên cạnh đó, việc sử dụng ứng dụng để dịch tiếng Anh rất có thể khiến văn bản bị sai nghĩa do phần mềm cũng sử sử dụng cách ghép nghĩa từng từ để hoàn thành câu, những nghĩa phổ biến sẽ được ưu tiên nên dẫn đến tình trạng nội dung câu không được chính xác.

Dịch tiếng Anh theo cách cổ điển có những bất lợi gì ?

• Quá trình học tiếng Anh không hiệu quả

Việc dịch từng từ rồi ghép lại sẽ khiến cho quá trình học tiếng Anh của bạn gặp rất nhiều khó khăn, khó nhớ, chán nản và không hiệu quả. Để có thể dịch một câu với cách tìm nghĩa và ghép từng từ có thể chỉ mất vài giây, nhưng nếu bạn áp dụng cách này với một đoạn văn hay một đoạn hội thoại dài chắc chắn sẽ rất khổ cực và tốn nhiều thời gian đấy.

• Trở ngại trong việc giao tiếp

Sẽ ra sao nếu như trong một cuộc nói chuyện, bạn phải ghép nghĩa từng từ để hoàn thành câu và tiếp tục chuyển từng từ tiếng việt để hoàn thành một câu tiếng Anh và tiếp tục cuộc hội thoại. Thật mất thời gian đúng không nào, điều đó sẽ khiến bạn gặp rất nhiều khó khăn và trở ngại trong việc giao tiếp đồng thời có thể gây khó chịu cho người đối diện. Cuộc hội thoại này chắc hẳn sẽ không vui và không đạt hiệu quả cao đúng không nào.

• Bỏ lỡ nhiều cơ hội

Như mọi người đã biết, tiếng Anh đã và đang dần trở thành điều kiện bắt buộc khi ta tiếp cận những công ty, tập đoàn lớn, những dự án lớn hay đơn giản là việc tìm hiểu thông tin, tài liệu tiếng Anh, giao tiếp với những đối tác nước ngoài. Việc giải quyết nhanh gọn những vấn đề trên sẽ giúp ta tiếp cận được nhiều cơ hội để thăng tiến, mở rộng mối quan hệ, tiếp thu thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm mới và ngược lại, việc khó khăn trong dịch thuật sẽ khiến những cơ hội đó biến mất một cách đáng tiếc. Môi trường làm việc chuyên nghiệp sẽ không có thời gian để ta lục lại trí nhớ và dịch nghĩa từng câu từ, vậy nên nếu ta hỏi tại sao mình bỏ lỡ cơ hội vì khả năng dịch tiếng Anh kém, hãy trả lời cho câu hỏi tại sao nước biển xanh lại mặn trước.

Vậy dịch tiếng Anh sao để tiến bộ nhanh nhất ???

5 kỹ năng cần thiết để dịch tiếng Anh chuẩn không cần chỉnh

1. Kỹ năng ngoại ngữ

Đây chính là điều kiện đầu tiên và tiên quyết của một biên dịch viên. Việc sử dụng thành thạo ngoại ngữ để diễn đạt chính xác và đầy đủ nội dung của văn bản gốc là rất quan trọng. Vì vậy, ngoại ngữ của bạn cần phải chính xác đến mức tối đa.

2. Kiến thức chuyên môn

Trong thời đại phát triển, các biến dịch viên đã, đang và sẽ ngày càng hoàn thiện bản thân theo hướng chuyên môn hơn. Do đó, kiến thức chuyên môn về những lĩnh vực chuyên sâu khác nhau là một yếu tố cần có. Bởi vì ở mỗi lĩnh vực và chuyên ngành thì ý nghĩa của ngôn từ sẽ thay đổi.

3. Kỹ năng tra cứu

Dù năng lực chuyên môn của bạn có giỏi đến đầu thì trong khi dịch thuật bạn sẽ gặp phải những từ ngữ mình không biết. Bởi vậy, kỹ năng tra cứu từ ngữ cực kỳ quan trọng. Bên cạnh những từ có trong từ điện các biên dịch viên có thể sử dụng một số công cụ dịch thuật như SDLX, Trados Deja Vu Transit để dịch thuật một cách chính xác và nhanh chóng. Thực tế, việc nâng cao và bổ sung năng lực là điều rất cần thiết đối với các biến dịch viên. Vì thế, việc tra cứu để có thể nằm bắt được chính xác những thông tin cần thiết là cực kỳ quan trọng.

4. Kỹ năng dịch thuật

Dù cho việc bạn có thể đọc và hiểu bản gốc một cách chính xác, nhưng nếu bạn không diễn tả và thể hiện nó. bằng ngôn ngữ bản địa thì việc đó sẽ trở nên vô nghĩa. Cho dù là dịch tiếng Việt sang tiếng Anh hay ngược lại thì bạn phải trung thực với văn bản gốc và rèn luyện khả năng dịch để bản dịch có nội dung trồng tự nhiên và người đọc có thể hiểu một cách dễ dàng.

5. Có kiến thức chuyên môn sâu về tiếng mẹ đẻ

Để làm tốt công việc dịch thuật, bên cạnh việc tính thông về ngoại ngữ và biên dịch viên còn phải rất am hiểu về tiếng mẹ đẻ. Làm và tự nâng cấp minh để mang lại cho chính bản thân sự thành công. Bởi vì để đưa một sản phẩm đến với người đọc là cả một quá trình làm việc đầy tính cần mẫn của người biên dịch. 

Người dịch phải dùng tiếng mẹ đẻ một cách nhuần nhuyễn để bản dịch không bị ngã nghe tệ hơn là người đọc. không hiểu gì. Dịch sát nghĩa từng từ ngữ Không phải lúc nào cũng là chính xác, mà điều cần làm phải là lĩnh hoạt đưa ra cách diễn đạt súc tích, ngắn gọn và lôi cuốn nhất có thể cho bản dịch. Bên cạnh đó, một trong những yếu tố mang đến sự thành công cho bản dịch đó là bạn áp dụng được những kinh nghiệm và văn sống ‘ mà bạn tích lũy được

Bí kíp nâng cao kỹ năng dịch tiếng Anh nhanh nhất

1. Nắm vững ngữ pháp và văn phong song ngữ

Trong văn bản dịch, việc hiểu rõ ngôn ngữ để phiên dịch bao gồm có ngôn ngữ đích và ngôn ngữ nguồn là điều kiện cần có để có một bản dịch chính xác. Tiếng Anh và tiếng Việt có rất nhiều điểm giống nhau như cũng dùng bằng chữ cái Latinh, đều đa dạng về từ vựng và ngữ pháp.

Tuy vậy, đây vẫn là 2 ngôn ngữ hoàn toàn độc lập, đặc biệt là trong việc sử dụng cấu trúc dấu câu, ngữ pháp và văn phong. Chỉ khi bạn hiểu được cả 2 ngôn ngữ, thì bạn mới có thể trở thành phiên dịch viên tiếng Anh đúng nghĩa đồng thời có thể diễn đạt phù hợp với cách suy nghĩ của người Việt

2. Củng cố và trau dồi kiến thức chuyên ngành và lĩnh vực dịch

Nếu không có đủ kiến thức chuyên môn cần có đối với có 2 ngôn ngữ cần dịch và lĩnh vực dịch, bạn sẽ không thể dịch thuật chính xác. Điều này rất quan trọng với các lĩnh vực đòi hỏi độ chính xác cực kỳ cao như dịch chuyên ngành kỹ thuật, dịch chuyên ngành luật hay những chuyên ngành trong lĩnh vực kinh tế….

Những văn bản chuyên ngành này chứa một lượng lớn thuật ngữ và từ ngữ chuyên ngành mà để dịch êm và chính xác thì phiên dịch viên tiếng Anh cần phải hiểu vấn đề đang nói đến. Chỉ cần một sơ suất nhỏ cũng làm cả bản dịch trở nên sai nghĩa hoặc tệ hơn là vô nghĩa

Ví dụ: Tựa phim “Red Eye” nếu dịch theo sát nghĩa của từng từ an là “Mặt đó”. Tuy nhiên, cách dịch này không dùng, vì cụm từ “Red Eye” ở đây thực ra nói về những chuyến bay đêm – một cụm từ được sử dụng rộng rãi ở Bắc Mỹ.

3. Sử dụng ngôn ngữ thông dụng hoặc thuật ngữ khoa học một cách phù hợp

Đối với tiếng Anh, một từ có vẻ giống như là thuật ngữ khoa học đôi khi lại được dịch sang nghĩa hoàn toàn khác với từ có ý nghĩa thông dùng.

Ví dụ: Bạn có cần dùng từ “anomaly” trong khi đó từ “fault” lại có vẻ trông tự nhiên hơn. Thế nên chúng ta dịch thành “pulmonary disease” trong khi “lung disease” lại dễ hiểu hơn với nhiều người nghe. Vì vậy, tùy thuộc vào mỗi ngữ cảnh, hoàn cảnh, tính cách của nhân vật mà phiên dịch viên tiếng Anh có thể chọn ngôn ngữ khoa học hoặc thông dụng cho phủ hợp nhất

4. Chú ý đến ngữ cảnh của câu văn

Hãy bỏ đi thói quen dịch theo từng tử (word-by-word), mà thay vào đó hãy đọc để hiểu toàn bộ ý nghĩa của đoạn văn.

Sau đó diễn đạt lại theo cách riêng của bạn sao cho phù hợp. Đặc biệt hãy chú ý đến tình huống và ngữ cảnh của văn bản để dịch chính xác và không làm mất đi ý nghĩa đằng sau câu chuyện mà tác giả muốn truyền đạt Bên cạnh đó bạn cũng có thể thay đổi thứ tự từ, câu hoặc thêm bớt từ để phù hợp với văn phong của tiếng Việt nếu cần thiết. Tuy vậy, hãy cân nhắc vì điều này có tác động không ít đến nghĩa gốc của bản văn tiếng Anh khi phiên dịch tiếng Anh nhé. 

Ví dụ Tiếng Anh có thành ngữ “ás quiet as a mouse” có thể được dịch tương ứng với thành ngữ trong Việt Nam là “im như thóc” để nó được thuần Việt mà không đối nghĩa của cả cầu.

5. Ghi nhớ yêu cầu về chất lượng văn bản

Văn phong tốt, dễ hiểu, dễ đọc sẽ tránh lãng phí thời gian kiểm duyệt của khách hàng tử đó để lại cho khách hàng ấn tượng tốt về phiên dịch viên. Đó là một yếu tố khi đánh giá chất lượng của bản dịch mà 4Life khuyên bạn nên xem xét. Đây cũng là tiêu chuẩn mà phiên dịch viên tiếng Anh cần phải chú ý khi nhận các dự án dịch thuật tài liệu.

6. Sử dụng các từ đơn giản và hợp nghĩa nhất

Bản gốc tiếng Anh đề cập đến “social insertion” trong khi đó “social integration” lai là cụm từ đang được dùng phổ biến hơn. Vậy nên đề cập đến “eventual problems hoặc chỉ là “potential issues”. Hoặc là có nên sử dụng administrative situation” hay không trong khi “administrative status” được sử dụng phổ biến hơn. Ở đây, việc của người dịch là cân nhân các từ ngữ dễ hiểu đồng thời hợp nghĩa nhất để cung cấp cho độc giả một góc nhìn toàn diện nhất.